Skip to main content

जन्म देखि जन्म सम्म।







धेरै पहिलाको कुरा हो।
विश्व एउटा थियो।
रूपमा, बनोटमा।
जमिन एउटा थियो।
पानी अर्को भाग थियो।
पछि खोइ किन छल्कियो पानी?!
एउटै जमिन फुट्न थाल्यो।
एउटै महादिप टुट्न थाल्यो।
एउटाले अर्कालाई हान्न थाले।
सक्नेले त आफूतिर तान्न थाले।
पानी माथिको बरफ जस्तै
कहिले कता कहिले कता,
जमिनका टुक्राहरू सल्बलाई रहे।
सलबलाई रहेछन्।
आज सम्म पनी!
पत्याउनुहोस्! सहि कुरा हो।

जब, बिस्तारै!
अमेरिका र अफ्रिका टुट्न थाले।
चाइना र इन्डिया जुद्धन थाले (अहिलेको जस्तो होइन!)
यिनको जुधाई सहन नसकेर,
हाम्रो हिमाल जुरुक्क उट्ठयो।
हिमाललाई पहाड र तराईले साथ दिए।
अनि नेपाल बन्यो!
नेपाल भूगोल बनेको हो,
मान्छे त बनेकै थिएन!
पत्याउनुहोस्! सहि कुरा हो।

मान्छे कसले बनायो त?
त्यो त म भन्न सक्दिन।
सायद, आवश्यकताको सिद्धान्त होला।
प्रकृतिको चमत्कार  सम्झनुहोस्।
चमत्कार नै बिस्तारै चमत्कारी बन्न थाले।
व्यक्ति पछि परिवार, समाज, छेत्र अनि देश बन्यो।
कथा लामो छ!!

यसै क्रममा  बुद्ध देखि हिट्लर जन्मिए।
ज्ञान देखि विज्ञान जन्मियो,
र पनि!
शान्ति सँगै  युद्ध जन्मियो।
बिस्तारै नेपाल देश बन्यो।
तपाई नेपाली बन्नु भयो।
बधाई छ!!

मान्छे त कति जन्मिए कति।
पृथ्वीले  मान्छेलाई होइन,
मान्छेले पृथ्वी जन्माए जस्तो
फेरि नेपाली आमाको कोख बाट हाम्रा पुर्खाहरू जन्मिए, 
वीरता देखाए।
राजाहरू जन्मिए, राज गरे।
राणाहरू जन्मिए, रणाको मच्चाए।
शहीदहरू जन्मिए, बलिदान दिए।
नेताहरू जन्मिए, खैके खैके!!?
जनताहरू जन्मिरहे।
तपाईँहरू जन्मनु भयो।
अनि हामी जन्मियौँ।
त्यस्तै  म आज (जन्म दिन) जन्मिए।

धन्य छु!
यो आत्माको लागि शरीर दिलाउने भगवान् (आमा-बुवा) प्रति।

-सुदर्शन सापकोटा
(२०७२ पुस )

Comments

Popular posts from this blog

पर बाट देशलाई हेर्दा।

परदेश बाट देशलाई हेर्दा। हाम्रो आफ्नै भुगोल छ। भाषा छ। आफ्नै धर्म छ। देवता छ्न आफ्नै। नभएको त बुझाइ मात्र हो। आफ्नै इतिहास छ। भित्तामा आफ्नै पात्रो छ। गति आफ्नै छ। नभएको त गति तिब्र मात्र हो। सन्सार हेर्नलाई सगरमाथा छ। फेर्नको लागि सफा हावा छ। अन्नको लागि तराइको फाट छ। भिमकाय पहाड छ्न, खानी छ, मुलको पानी छ  नहुनु पर्ने चाँइ हैरानी मात्र हो। आफ्नै गित छ्न संगीत छ्न। गायक छ्न गायिका छ्न। चलचित्र पनि आफ्नै छ्न। हिरो छ्न, हिरोईन छ्न। खड्किन थालेको चाइ आफ्नै कथा हो। हामी सग के छैन? हामीसग हिड्नलाई बाटो छ। पुरानो सभ्यताको पाटो छ। आफैले आर्जेको देशको माटो छ। नहुन पर्ने चाइ जात-धर्मको नाउँमा फाटो हो। हेर्ने हो भने हामी सग पहिला नै धेरै कुरा छ्न। बिधुतको लागि खोला-नदि छ्न। पर्यटनको लागि सुन्दर  प्रकृति छ। सन्तुलित हावा पानी छ। न बनाय हुने भनेको दुत्सित मात्र हो। बिद्यालय छ्न। बिश्वबिद्धालय छ्न। बिध्या पिठ छ्न। बिद्यार्थी छ्न( अहिले सम्म) खड्किएको भनेको देशलाइ चाहिने पाठ्यक्रम र पठन पाठन हो। सानो भूगोल भैकन पनि हाम्रो देश सग धेरै कुरा छ। हिमाल छ।  हिमालमा हिउँ छ( अहिले सम्म) सबै हि...

म लेख्दै छु बिपनामा।

म एउटा गित लेख्छु। मेरो जिन्दगिको। म बस्छु। म उठ्छु,  हिड्छु। म डौडिन्छु। आज पनि डौडिरहेको छु। म देख्छु भबिस्य, मेरो कल्पनाको। म सोच्छु। म सुन्छु, म बोल्छु। म गम्छु म रम्छु। आज पनि म देखिरहेको छु। आँखा खोल्छु।  दिन जाग्छ। आँखा चिम्लिदा रात भाग्छ। हो म लेख्छु मेरो कथा। म भन्छु एक दिन मेरो बेथा।  म आफै पड्छु मन मनै मेरो गाथा।  आज पनि पढिरहेको छु। म फेरि लेख्छु। कबिता मेरो सपनाको। म उडेको म लडेको। यो धर्ती भित्र म गडेको। सगरमाथा पनि मै चडेको। म सुतेको हु वा बिउँझेको। म कबिता लेखिरहेछु मेरै सपनाको। म घुम्छु सन्सार ! सन्सार पनि आफै घुमिरहेको छ। दिन रात सघै एक साथ  देख्छु, मान्छे आफै घुमेको बार बार। कैले मन्दिर कैले समुन्द्र को तिर। के होला कसो होला मनमा प्रस्न छ्न हजार। घुमेको सन्सारमा फेरि हामी घुमेको के होला सार? म सोद्छु प्रश्न। आफै सग। म दिन्छु उत्तर आफैलाइ। म जन्मे म हुर्के, हो सबै हुर्के। अहिले पनि हुर्किरहेका छ्न। जो हिजो थियो आज उहीँ छैन। हो आज छ भोलि यहि हुदैन। सबै आउछ्न सबै जान्छ्न। जाँदैछन....आउदै छ्न। यहि बिचमा म छु। म सोघ्छु। म किन छु? कता छु। आउदै छु वा...

मेरो साधारण बुझाइ, यो दौड हो कि भागदौड ?

मेरो साधारण बुझाइ,  यो दौड हो कि भागदौड ? जिजुबुवाहरु कतै जानुभएन। धेरै हिड्नु पर्ने बाटो अप्ठ्यारो भएर हो कि वा आफ्नै माटोमा सबै थोक देखेर हो, गाउँ घर तिरै रमाउनु भयो। हजुरबा पुस्ता अलि पर  भारत बर्मा सम्म पुग्नु भयो। केही पढ्नुभयो  केही नयाँ कुरा सिकेर आउनुभयो। तर उतै हराउनु भएन। गाउँ फर्किएर गाउँ मै अर्थोपार्जन र बिधालयहरु स्थापना गर्नु भयो। बाउहरुको लागि सपना देख्नु भयो। खेतवारि जोडि घर धनसार बनाउनु भयो।बुवा पुस्ताले बिधालयमा केही पद्न पाउनु र नया कुरा सिक्न पाउनु भयो। यो पुस्ताले हजुरबाहरुको सपना बुझेन्न वा आफ्नै सपना पूरा गर्न भौतारियो, कोहि बिदेश गए कोहि शहर पशे। बिदेश जाने थोरै थिए धेरै फर्किए, पछि आफनै थाक थलोमा। शहर पस्नेहरु शहर मै हराए। नातिहरु जन्मिने क्रम जारि नै रह्यो। नाति हरु ठुला हुन्दा सम्म धेरै ठाउँ बाटो ले जोडियो। सन्चार माध्यमले धेरै मान्छेहरुसग जोडिए। नयाँ कुरा धेरै थाहाँ पाए। सपना र चाहाना पनि तेहि अनुसार परिवर्तन भयो।  देशले मात्र उनिहरुका चाहाना पुर्याउन सकेन भनुम।धेरै लागे बिदेश। अहिले सम्म लागिरहेछ्न । अब पनाति हरु उतै जन्मिने भए, उनिहरुको ...