Skip to main content

जन्म देखि जन्म सम्म।









धेरै पहिलाको कुरा हो।
विश्व एउटा थियो।
रूपमा, बनोटमा।
जमिन एउटा थियो।
पानी अर्को भाग थियो।
पछि खोइ किन छल्कियो पानी?!
एउटै जमिन फुट्न थाल्यो।
एउटै महादिप टुट्न थाल्यो।
एउटाले अर्कालाई हान्न थाले।
सक्नेले त आफूतिर तान्न थाले।
पानी माथिको बरफ जस्तै
कहिले कता कहिले कता,
जमिनका टुक्राहरू सल्बलाई रहे।
सलबलाई रहेछन्।
आज सम्म पनी!
पत्याउनुहोस्! सहि कुरा हो।

जब, बिस्तारै!
अमेरिका र अफ्रिका टुट्न थाले।
चाइना र इन्डिया जुद्धन थाले (अहिलेको जस्तो होइन!)
यिनको जुधाई सहन नसकेर,
हाम्रो हिमाल जुरुक्क उट्ठयो।
हिमाललाई पहाड र तराईले साथ दिए।
अनि नेपाल बन्यो!
नेपाल भूगोल बनेको हो,
मान्छे त बनेकै थिएन!
पत्याउनुहोस्! सहि कुरा हो।

मान्छे कसले बनायो त?
त्यो त म भन्न सक्दिन।
सायद, आवश्यकताको सिद्धान्त होला।
प्रकृतिको चमत्कार  सम्झनुहोस्।
चमत्कार नै बिस्तारै चमत्कारी बन्न थाले।
व्यक्ति पछि परिवार, समाज, छेत्र अनि देश बन्यो।
कथा लामो छ!!

यसै क्रममा  बुद्ध देखि हिट्लर जन्मिए।
ज्ञान देखि विज्ञान जन्मियो,
र पनि!
शान्ति सँगै  युद्ध जन्मियो।
बिस्तारै नेपाल देश बन्यो।
तपाई नेपाली बन्नु भयो।
बधाई छ!!

मान्छे त कति जन्मिए कति।
पृथ्वीले  मान्छेलाई होइन,
मान्छेले पृथ्वी जन्माए जस्तो
फेरि नेपाली आमाको कोख बाट हाम्रा पुर्खाहरू जन्मिए, 
वीरता देखाए।
राजाहरू जन्मिए, राज गरे।
राणाहरू जन्मिए, रणाको मच्चाए।
शहीदहरू जन्मिए, बलिदान दिए।
नेताहरू जन्मिए, खैके खैके!!?
जनताहरू जन्मिरहे।
तपाईँहरू जन्मनु भयो।
अनि हामी जन्मियौँ।
त्यस्तै  म आज (जन्म दिन) जन्मिए।

धन्य छु!
यो आत्माको लागि शरीर दिलाउने भगवान् (आमा-बुवा) प्रति।

-सुदर्शन सापकोटा
(२०७२ पुस )

Labels:

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

यति भन्न आएको म।

मान्छेले आफू हुर्किंदै जाँदा भोगेका उतारचढावलाई बिर्सन खोजे पनि सक्दैन। सम्झनाले नै मानिसलाई बढी पिरोल्छ। विशेषगरी जुन समाज र भूगोलमा ऊ जन्मियो र हुर्कियो, त्यसको प्रभाव उमेरले करिब पचास वर्ष पुग्दा गहिरो महसुस हुन्छ। यो कसैलाई पाँच वर्ष अगाडि वा पछि पनि सुरु हुन सक्छ। जवान अवस्थामा करिब २५–३० वर्षसम्म, समान्यतय  भविष्यको चिन्तामा पिरोलिन्छ। त्यसपछिका १०–१५ वर्ष उसलाई समाजिक दबाबले बरालिदिन्छ। यो बरालिनु भनेको  जसरी खोला आफैंले बाटो बनाउँदै बग्छ, त्यस्तै हो। जीवनमा अनेक अनुभव मिसिन्छन् , जस्तै खोला बग्दा साना–ठूला खोल्साका पानी मिसिन्छन्। युवा अस्थामा मानिस अलि आवेगसहित बग्छ, तर नयाँ पुस्ता उदाउँदै जाँदा उसको गति स्थिर हुन्छ, आवाज पनि मन्द हुन्छ। खोला जस्तै मानिस जन्मथलोबाट टाढा पुग्छ, तर अझै नजिकै छु भन्ने भ्रममा बाँधिन्छ। जब उमेर ५०–५५ पुग्छ, उसले जीवनभर बेवास्ता गरेका प्रश्नहरूसँग आफैं सामना गर्नुपर्छ। यस उमेरमा मानिस बाल्य र किशोर अवस्थाका सम्झनामा डुब्छ। पुराना साथी भेट्दा अपार खुसी हुन्छ। बिर्सन खोजेका कुरा अझ गहिरो रूपमा मनमा बस्छन्। पुराना कुरामा रमाउनु, गफ गर्नु, यो उ...
Post a Comment
Read more

पर बाट देशलाई हेर्दा।

परदेश बाट देशलाई हेर्दा। हाम्रो आफ्नै भुगोल छ। भाषा छ। आफ्नै धर्म छ। देवता छ्न आफ्नै। नभएको त बुझाइ मात्र हो। आफ्नै इतिहास छ। भित्तामा आफ्नै पात्रो छ। गति आफ्नै छ। नभएको त गति तिब्र मात्र हो। सन्सार हेर्नलाई सगरमाथा छ। फेर्नको लागि सफा हावा छ। अन्नको लागि तराइको फाट छ। भिमकाय पहाड छ्न, खानी छ, मुलको पानी छ  नहुनु पर्ने चाँइ हैरानी मात्र हो। आफ्नै गित छ्न संगीत छ्न। गायक छ्न गायिका छ्न। चलचित्र पनि आफ्नै छ्न। हिरो छ्न, हिरोईन छ्न। खड्किन थालेको चाइ आफ्नै कथा हो। हामी सग के छैन? हामीसग हिड्नलाई बाटो छ। पुरानो सभ्यताको पाटो छ। आफैले आर्जेको देशको माटो छ। नहुन पर्ने चाइ जात-धर्मको नाउँमा फाटो हो। हेर्ने हो भने हामी सग पहिला नै धेरै कुरा छ्न। बिधुतको लागि खोला-नदि छ्न। पर्यटनको लागि सुन्दर  प्रकृति छ। सन्तुलित हावा पानी छ। न बनाय हुने भनेको दुत्सित मात्र हो। बिद्यालय छ्न। बिश्वबिद्धालय छ्न। बिध्या पिठ छ्न। बिद्यार्थी छ्न( अहिले सम्म) खड्किएको भनेको देशलाइ चाहिने पाठ्यक्रम र पठन पाठन हो। सानो भूगोल भैकन पनि हाम्रो देश सग धेरै कुरा छ। हिमाल छ।  हिमालमा हिउँ छ( अहिले सम्म) सबै हि...
Post a Comment
Read more

सत्यको प्रतिबिम्ब

सत्यको प्रतिबिम्ब मैले एना हेरेको छु, जैले हेरेको छु, एना उस्तै छ, स्थिर, मौन, तर म भने बदलिँदै गएको छु। कैले हाँस्ने अनुहार देख्छु आशाको फूल फुल्यो जस्तो, जीवन जितेँ जस्तो, बायुले पनि मलाई सलामी दिए जस्तो। कैले उदास नजर देख्छु हारको भारी बोकेको, नपुगेका सपनाको धुलोमा ढाकिएको, र खोसिएको क्षणहरूको खट्काले छोपिएको। एना मौन रहन्छ, तर मेरो बदलिँदो अनुहारमा उमेरका रेखाहरू कोरिन्छन्, आफ्नै कथा लेखिँदै जान्छन्। मैले एना हेरेको छु, यसले मेरा आँसु पनि देखेको छ, मेरो हाँसो पनि देखेको छ, मेरो मौनतामा लुकेका रहस्य पनि यसले नबोलेरै बुझेको छ। कसैले सम्झेन, तर एना तिमी मेरो साथी छौ, जसले न त झूट देखाउँछौ। न त ढाँट्छौ। न त अरूले जस्तो आश्वासन दिन्छौ। तिमीले आजको म देखाउँछौ, समयको छाप सहित। न भविष्य, न भूत, जस्तो उभिएको छु, त्यस्तै प्रष्ट देखाउँछौ। तर कहिलेकाहीँ लाग्छ, एना बाहिरको अनुहार मात्र देखाउँछ, भित्रको आत्मा भने अझै मौन छ। भित्रका ज्वालाहरू, भित्रका शून्यता, भित्रका अपूर्णताहरू, तिमीले नदेखाएको जस्तो लाग्छ। यतिबेला सोच्छु, यदि एना भित्र घुस्न सकेँ भने, शायद मलाई मेरो वास्तविक स्वरूप भेटिन्छ, शा...
Post a Comment
Read more